Vrijheid op vier wielen

‘Wil je de ultieme vrijheid ervaren? Ga dan met de camper op vakantie.’ Je leest het overal. Maar klopt het ook? Nooit te beroerd voor een avontuurtje, kroop journaliste Katrien achter het stuur van een flinke camper, en reed zonder omkijken haar comfortzone uit. (uit: Goed Gevoel, augustus 2022)

Voorjaar 2022. Mijn vriend en ik snakken naar een avontuur, maar hebben niet genoeg tijd om naar de andere kant van de wereld te reizen. Kunnen we dat avontuur ook dichtbij huis vinden, vragen we ons af. Wel als we door de manier van reizen onze comfortzone verlaten, bedenken we. Doorgaans logeren wij in een leuk hotel of een toffe Airbnb. Geen vijf sterren, maar een karaktervolle kamer met een comfortabel bed en een heerlijke douche is waar wij op adem komen na een dagje citytrippen of stappen in de natuur. De luxe van thuis maar dan op verplaatsing. En dat is precies waar het knaagt. Onze laatste hotelkamer in Rome voelde zodanig als een verlengstuk van ons huis dat we ‘s avonds de neiging hadden om er te Netflixen bij een take-away pizza in plaats van de regenachtige stad in te duiken. Relaxed, en precies waar we die avond in Rome nood aan hadden maar onze comfortzone is niet de plek waar herinneringen voor het leven worden gemaakt, beseffen we. Die maakten we tijdens een avontuurlijke trekking in de Albanese bergen, of toen we omsingeld werden door een kudde olifanten op safari in Zuid-Afrika. Maar hoe gaan we die out-of-the-comfortzone ervaring vinden tijdens een lang weekend in de buurt, na twee jaar pandemie waarin we naar onze smaak nogal vaak ‘om de hoek’ moesten blijven.

Destination Duitsland

Enter: de campervan. Zo reisden we nooit eerder. Op Instagram belooft de hashtag #vanlife ons naast prachtige vergezichten ook vrijheid en avontuur.  Als bestemming kiezen we voor de Moezel en Loreley regio. Vrienden kijken ons meewarig aan als we onze weekendplannen uit de doeken doen. Met een camper naar Duitsland, is dat niet eerder iets voor gepensioneerden? Waarom gaan we niet een weekendje naar een hip hotel in Londen of Parijs als we toch dichtbij willen blijven? 

Het is dus met getemperde verwachtingen dat we op een zonnige vrijdagavond onze camper oppikken. Ik kom rechtstreeks van een redactievergadering. ‘Je bent overdressed,’ fluistert mijn vriend ietwat gegeneerd als hij me ziet. Nu is hij ook niet meteen in floddertenu, maar hij heeft wel gelijk. Op mijn hoge hakken en met een blouse en geklede broek trek ik de aandacht. ‘Ik kleed me toch hoe ik wil, niemand zegt dat je alleen mag kamperen op teva sandalen en in een short. Dit weekend gaat toch over vrijheid,’ sis ik terug.  ‘Je doet maar,’ zegt hij. ‘Maar spreek me niet over vrijheid. We moeten voor 21.00 uur op onze bestemming zijn – anders storen we de andere gasten en we moeten onderweg nog eten en muntjes van een halve euro zien te scoren voor de douches en de elektriciteit. Dat wordt nipt.’ Ietwat gestresseerd door de tijdsdruk van onze planning klimmen we in onze camper. We hebben bovendien net een uitgebreide briefing gehad. Ons hoofd tolt van de informatie. Zullen we het warm water aan de praat krijgen voor de afwas? Zullen we erin slagen om achteruit te parkeren met dit vehikel? En bovenal: hebben we echt alles mee? 

‘Is dit nu vrijheid?’ vragen we ons allebei in stilte af tijdens die eerste kilometers. ‘Hadden we niet beter een hotel geboekt?’ Maar dan schop ik mijn hakken uit en terwijl de zon ondergaat, dringt het pas echt door: dít – deze rijdende doos van een paar vierkante meters – is onze plek tot maandag, dit is waar we zullen wonen en slapen. Wij twee, een beperkt aantal spullen, deze campervan. Dat is het voor dit weekend. Meer hebben we niet nodig. In die beperking gaat een enorme vrijheid schuil, voel ik meteen. We gaan back to the basics en houden zo ruimte vrij in ons hoofd voor andere dingen. Het is het geheim van minimalistische opruimgoeroes als Marie Kondo maar dan in een weekendformule. Alles mee hebben in een reizend huis verschaft ons bovendien een onbekend soort autonomie. Al zullen we dit weekend opteren voor campings, als het nodig is kunnen we eender waar parkeren. Ik snap meteen waarom de pandemie zorgde voor een rush in de verkoop: met een campervan hang je van niets of niemand af.

Toch een vrijheidsgevoel dus, al botsen we bij aankomst meteen op nieuwe grenzen. Een campingleven brengt een waslijst van geschreven en ongeschreven regels met zich mee. Het is even wennen om op de ene kampeerplaats maar te kunnen douchen tot 21.00 uur en om een strikt afgebakend grasveldje aan de ene kant van de haag het jouwe te kunnen noemen. Lastig is het om de stilzwijgende afspraken rond privacy – begroet je iemand die naast jou haar tanden staat te poetsen? Kan je even om de haag gluren om de buren iets te vragen? – goed in te schatten. Het is geen vrijheid blijheid op deze campings… en dat is maar goed ook. Het zorgt ervoor dat het heerlijk rustig is, ook al zijn de kampeerterreinen volzet. Het maakt ook dat het sanitair er op elk moment van de dag picobello uitziet en dat je ongestoord kan aperitieven en boekjes lezen zonder je verplicht te voelen om de hele tijd te socializen. Tegelijk is er net genoeg sociale controle om te beletten dat wij – onervaren kampeerders – het terrein verlaten met het dakraam wagenwijd open (echt gebeurd) of met de elektriciteitskabel nog aangesloten (had kunnen gebeuren). Vrijheid eindigt waar die van anderen begint, dat mag je hier wel heel letterlijk nemen.

Koers wijzigen

Vrijheid is ook de camper parkeren en vervolgens alles te voet en met de fiets doen. Eerste halte van ons lang weekend is Weingut Oster-Franzen in Bremm, een van de vele wijndomeinen in de streek. Je kampeert hier tussen de wijnranken en bij valavond organiseert de familie degustaties. Heerlijk om op een wijndomein te verblijven, al moet onze gastvrouw, Barbara Franzen-Oster er meteen wel bijvertellen dat de wijngaard erg versnipperd is, een gevolg van de bijzondere erfenisregeling in de Moezelstreek. Hier gingen wijndomeinen niet naar de oudste telg van het gezin, maar werden wijndomeinen verdeeld over de kinderen. Het gevolg is dat ze overal lapjes grond hebben. Het doet niets af aan de charme van de plek. Onze gastvrouw is zelf bovendien net terug van een trip met de campervan. ‘Van koers kunnen wijzigen, al naargelang van het weer.’ Dat is hoe zij de vrijheid invult, vertelt ze ons bij een glas Riesling. Zelf hadden we onze campingplaatsen al een paar weken geboekt en het weer is gelukkig zonovergoten, maar ik onthoud voor een volgende reis: boek een camper ruim op voorhand maar leg de kampeerplekken pas last minute vast. Of in het laagseizoen: leg ze gewoon helemaal niet vast.

Vanuit Neef, op een half uurtje wandelen vanuit het Weingut huren we e-bikes waarmee we via het pittoreske Beilstein en Ediger-Eller langs de Moezel naar Cochem fietsen. Wat is dit een prachtige dagtocht (ongeveer 60 kilometer heen en terug), met een uitstekend fietspad bovendien. We vergapen ons aan de vakwerkhuizen in Beilstein – de schone slaapster van de Moezel – en klimmen tot aan de Reichsburg van Cochem voor een schitterend zicht over de wijngaarden en de levendige historische benedenstad met de vele wijnbarretjes. Dankzij de app ‘Luisterpunten aan de Moezel-Fietsroute’ kunnen we de streek op eigen tempo verkennen en krijgen we toch de nodige achtergrondinfo mee. 

Onverwachte ontmoetingen

De tweede dag wandelen we naar Calmont-Gipfelkreuz. Vanaf dit uitzichtpunt dat 280 meter boven de Moezel uittorent, zien we hoe de rivier deze streek vormgeeft en hoe uitzonderlijk steil de hellingen zijn waarop de druiven groeien, niet voor niets is dit de steilste wijnberg in de regio. Op deze bijzonder idyllische plek kan je bovendien iedere zaterdag- en zondagochtend ontbijten with a view. Wij houden het bij koffie – het is dat we al ontbeten aan de camper – maar deze locatie is een absolute aanrader voor een sfeervolle brunch (reserveren via calmontfruehstueck.de). 

Nu we het toch over de maaltijden hebben: net zoals ik vind dat het helemaal oké is om op hoge hakken te gaan kamperen, zegt niemand dat je niet kan kamperen én op restaurant gaan. Dat doen we dan ook. Authentieke schnitzels op dag één in Weinhaus Berg, verfijnde Duitse klassiekers in de wijnkelder van Schloss Philippsburg op de tweede avond. De lokale keuken leer je niet kennen op campinggas. Al die uitstappen en etentjes op restaurant maken wel dat we, naarmate het weekend vordert, het gevoel krijgen dat we de camper alleen gebruiken om te slapen. Na een bezoek aan Eltz kasteel, besluiten we dan ook om een paar uurtjes te profiteren van het camperleven. Met een plek direct aan de Rijn op Green Camping in Braubach zien we vanuit onze campingstoeltjes het leven op het water aan ons voorbijtrekken. Traag reizen, tijd inlassen op te pauzeren, blijken voorwaarden om dat gevoel van vrijheid echt te ervaren. Alles volplannen werkt niet met een camper. Onszelf openstellen voor onverwachte ontmoetingen en momenten dan weer wel. Alleen zo kan je al het potentieel uit zo’n weekend halen. En misschien horen daar dan toch wel flipflops bij. Luxe zit hier niet in mijn hoge hakken, maar in het uitzicht vanop ons bed over het water.

Shotje vrijheid

En dan is het na drie nachten tijd om op te krassen. Nadat we alles hebben opgeruimd, gepoetst en vastgezet stoppen we met ons rijdend huis nog bij een laatste middeleeuws kasteel, de achthonderd jaar oude, in de rotsen gehouwen Marksburg. Net als in Eltz lijkt deze burcht – met authentieke keukens, badkamers en slaapkamers – rechtstreeks uit een sprookje te komen. Dankzij de rondleidingen vol details, de knappe restauratie, zijn het plekken die tot de verbeelding spreken. Hoe hier werd gekookt, geslapen en gevochten, het komt allemaal tot leven. Hier reis je in je hoofd. Nog een laatste shotje vrijheid dus, want zit echte vrijheid niet vooral in je hoofd, eerder dan in de plek waar je bent?

En dan vertrekken we echt richting België. Het was kort, het was soms wat gedoe, maar wat hebben we veel beleefd. Al was het soms sukkelen – om de watertank te ledigen bijvoorbeeld – toch zijn we echt ontspannen, concluderen we bij thuiskomst. Wanneer deden we voor het laatst zoveel nieuwe dingen voor het eerst? Wanneer hebben we voor het laatst zo intens veel gelachen op korte tijd? Dit is een formule waarvoor we in de toekomst opnieuw zouden tekenen: een mini-vakantie buiten de comfortzone voor een macro-effect. We onthouden: vakantieformules waar we een klein beetje weerstand over voelen, daarin zit magie. Die maken komaf met de beperkende gedachten in je hoofd. Die maken je vrij.